آیا توجه به بافت های فرسوده، رونق را به بازار مسکن بر می گرداند؟
به عقیده برخی کارشناسان حوزه مسکن، تمرکز بر بافت های فرسوده درون شهری تنها راهی است که می تواند رونق را به بازار مسکن برگرداند. این کارشناسان که ادعا می کنند تقویت قدرت خرید متقاضیان و رونق مجدد بازار مسکن در گرو توجه به بافت های فرسوده درون شهری است طی پیشنهادی از دولت در نظر گرفتن بسته های حمایتی و تسهیلات جهت سرمایه گذاری در این مناطق از شهر ها را خواستار شده اند.
به گفته این دسته از کارشناسان، ارائه تسهیلات خرید مسکن در شرایط کنونی که تورم به شدت نمود پیدا کرده و درآمد افراد روندی نزولی در پیش گرفته کارساز نیست. این کارشناسان بر این باورند تنها پرداخت تسهیلات برای احداث و خرید مسکن در بافت های فرسوده می تواند کمک کننده باشد و بهبود اوضاع را به دنبال داشته باشد.
در حالی که تعدادی از کارشناسان این روش را بسیار اثرگذار می دانند و گویی به شدت بر اجرای آن اصرار دارند، گروهی دیگر آن را بی اثر خوانده و فعالیتی بیهوده می دانند. گروه دوم اذعان می کنند در شرایطی که سازندگان تمایلی به ساخت مسکن آن هم در بافت های فرسوده ندارند و خریداران نیز از چنین مناطقی استقبال نمی کنند، ارائه تسهیلات باز هم بی نتیجه خواهد بود و راه به جایی نخواهد برد. به عقیده این کارشناسان دست کم در تهران که شرایط به این صورت است و سازندگان و خریداران تمایلی به سرمایه گذاری در بافت های فرسوده ندارند، ارائه چنین تسهیلاتی بی نتیجه خواهد ماند.
گروه اول از رونق بازار می گویند و تنها راهش را ارائه تسهیلات بالا برای ساخت و خرید مسکن در بافت های فرسوده معرفی می کنند حال آن که آمار و ارقام نشان می دهد مقدار تسهیلاتی که این گروه خواهانش هستند بسیار بیشتر از توانایی بانک ها برای پرداخت است. در یک بازه سه ساله مقدار وام اختصاص داده شده توسط بانک به بافت های فرسوده حتی از نصف مبلغی که می بایست طبق خواسته این دست از کارشناسان در مدت یکسال اختصاص داده شود هم کمتر بوده است. در حال حاضر به سازندگان واحد های مسکونی در بافت های فرسوده وام هایی با سود بالای ده درصد اعطا می کنند این درحالی است که سازندگان چشم به راه تحقق وعده های دولت مبنی بر اعطای وام های 9 درصدی هستند. به گفته برخی افراد، متقاضیان تمایلی به خرید مسکن در بافت های فرسوده ندارند به طوری که شاید انتخاب واحد مسکونی در این نوع بافت ها اولویت سوم یا چهارم افراد دهک های متوسط تهران باشد. حجم فروش واحد های مسکونی در بافت های فرسوده به خوبی این ادعا را ثابت می کند به گونه ای که تعداد واحد های فروخته شده در 10 منطقه فرسوده از تهران با تعداد واحد های معامله شده در دو منطقه 4 و 5 تهران برابر بوده است.
بر اساس گزارشات ارائه شده، متقاضیان مصرفی مسکن و آن ها که با ورودشان به بازار سبب رونق مسکن می شوند، عموما واحد های موجود در دو منطقه 4 و 5 را برای خرید انتخاب می کنند و پس از آن قسمت های مرکزی و متوسط تهران را برای زندگی ارجح می دانند و واحد های مدنظرشان را در این مناطق تهران جستجو می کنند. تسهیلاتی که از سوی بانک مسکن برای خرید واحد های مسکونی در بافت های فرسوده ارائه می شود مناسب است و با توجه به این که شرط خانه اولی بودن را ندارد می تواند بسیاری از افراد را ترغیب به خرید خانه در بافت های فرسوده کند اما آن چه تمایل افراد را کاهش می دهد و از شوق آن ها برای خرید چنین واحد هایی می کاهد تورمی است که حتی پایش به بافت های فرسوده هم باز شده است. به دنبال گرانی های اخیر حتی در بافت های فرسوده هم نمی توان واحدی با قیمت مناسب پیدا کرد ضمن این که عرضه باتوجه به الگوی مصرفی بسیار پایین است. در حال حاضر بیشتر متقاضیان به دنبال خانه هایی با کمتر از 60 متر مساحت هستند حال آن که این نوع واحد های مسکونی به ویژه در بافت های فرسوده بسیار اندک می باشد. عرضه نامناسب واحد های مسکونی در بافت های فرسوده و قیمت بالای ساختمان هایی که در این بافت ها واقع شده اند باتوجه به گرانی های اخیر، سبب شده متقاضیان از انتخاب خانه در این مناطق دلسرد شوند و از خرید امتناع ورزند.