تشدید افت قیمت اوراق تسهیلات مسکن
این روزها تب و تاب خرید و فروش مسکن فروکش کرده و برخلاف سال گذشته که معاملاتی هر چند اندک در بازار مسکن صورت می‌گرفت در سال جدید آمارها نشان می‌دهد که خریداران و فروشندگان مسکن در یک حالت سکون قرار دارد. به تبع این تحولات، معاملات بازار اوراق تسهیلات مسکن نیز در یک آرامش پایداری قرار دارد و روند قیمت‌های «تسه» در ماه های متفاوت نیز حاکی از افت قیمت‌ها است.
تثبیت قیمت «تسه» بهار 98
بر اساس این گزارش، آخرین آمار معاملات اوراق تسهیلات مسکن در پایان روز یکشنبه 19خرداد ماه 98نشان می دهد که قیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن اردیبهشت ماه 98 «تسه 9802» با 1.747ریال افزایش معادل 0.35درصد به 499.987ریال، قیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن فروردین ماه 98 «تسه 9801» با 1.055ریال افزایش معادل 0.21درصد به 498.618ریال وقیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن اسفند ماه 97 «تسه 9712» با 1.376ریال افزایش معادل 0.28درصد به 497.688ریال رسیده است.
نوسان قیمت «تسه» زمستان 97
نگاهی به آمارهای داد و ستدهای این بازار توسط ایبِنا، نشان می‌دهد که قیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن بهمن ماه 97 «تسه 9711» با 785ریال کاهش معادل (0.16) درصد به 494.829ریال، قیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن دی ماه 97 «تسه 9710» با 1.424ریال افزایش معادل 0.29درصد به 496.132ریال و قیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن آذر ماه 97 «تسه 9709» با 2.615ریال افزایش معادل 0.53درصد به 498.007ریال در تابلوهای آماری ثبت شده است.
افت قیمت «تسه» پاییز 97
همچنین قیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن آبان ماه 97 «تسه 9708» با (3.010) ریال کاهش معادل (0.61) درصد به 491.541ریال و قیمت هر برگه اوراق تسهیلات مسکن مهر ماه 97 «تسه 9707» با (4.395) ریال افت معادل (0.89) درصد به 488.202ریال رسیده که نشان می‌دهد این اوراق در دو ماه ابتدایی پاییز سال گذشته با افت همراه شده است.
هزینه وام مسکن برای زوج ها در تهران و سایر شهرها
به هر حال، با در نظر گرفتن میانگین قیمت 50هزار تومانی برای هر برگه اوراق تسهیلات مسکن در شرایط فعلی، هزینه وام مسکن به این صورت است که یک زوج ساکن پایتخت برای دریافت وام 100میلیون تومانی مسکن باید 200برگه تسهیلات مسکن خریداری کنند به طوری که باید 10میلیون تومان صرف خرید این 200برگ‌ها کنند.
افزون بر این، به این مبلغ با احتساب 20میلیون تومان وام جعاله که بابت خرید آن باید 40برگ تسه خریداری شود، دو میلیون تومان اضافه می‌شود. در نتیجه در مجموع باید برای دریافت وام 120میلیون تومانی مسکن حدود 12میلیون تومان هزینه شود.
هزینه وام مسکن برای زوج‌های غیر تهرانی
همچنین زوج‌های غیر تهرانی که در شهرهایی با جمعیت بیشتر از 200هزار نفر جمعیت زندگی می‌کنند، می‌توانند تا سقف 80میلیون تومان وام بگیرند که برای گرفتن این مبلغ باید 160ورق اوراق تسهیلات مسکن خریداری کنند و با این حساب باید 8میلیون تومان بابت خرید این اوراق بپردازند که با احتساب 2میلیون تومان برای خرید اوراق وام جعاله در مجموع برای دریافت وام 100میلیون تومانی باید 10میلیون تومان هزینه کنند.
علاوه بر این، زوج‌های ساکن در سایر شهرهای با جمعیت زیر 200هزار نفر می‌توانند برای گرفتن 60میلیون تومان وام مسکن 120برگ بهادار خریداری کنند که باید 6میلیون تومان بابت خرید اوراق تسهیلات مسکن بپردازند. همچنین برای دریافت 20میلیون تومان دیگر بابت وام جعاله نیز باید دو میلیون تومان پرداخت کنند که در مجموع برای وام 80میلیون تومانی 8میلیون تومان از سوی زوجین باید پرداخت شود.
اوراق تسهیلات مسکن چیست؟
به گزارش ایبِنا، پس از پذیرش اوراق تسهیلات مسکن در فرابورس، در عمل معامله این اوراق شکل رسمی و ضابطه‌مند به خود گرفت و در حال حاضر این اوراق مانند سایر سهم های موجود در فرابورس در ساعات معاملاتی خرید و فروش می‌شود.
گفتنی است، نماد اوراق «تسه» (مخفف تسهیلات) در بازار فرابورس شامل نام ماه و دو رقم آخر سال صدور است، که به کلمه «تسه» اضافه می‌شوند. به عنوان مثال نماد «امتیاز تسهیلات مسکن خرداد 98» که مربوط به اوراقی است که در خرداد 98منتشر شده با عنوان «تسه9803» در بازار خرید و فروش می شود و مدت اعتبار اوراق صادره از تاریخ صدور به مدت 2.5سال است که این مدت در شرایط خاص حداکثر تا 2دوره6ماهه، قابل تمدید است.
روند معاملات
برای شروع فرآیند خرید این اوراق مانند سایر نمادهای موجود در بازار فرابورس، متقاضیان باید ابتدا نسبت به دریافت کد بورسی خود از طریق کارگزاری‌ها اقدام کنند و پس از دریافت کد بورسی به خرید و فروش اوراق «تسه» به صورت حضوری یا «آفلاین» بپردازد.
دامنه نوسان
لازم به ذکر است، دامنه نوسان اوارق تسهیلات مسکن، همانند سهم‌های موجود در بازار بورس و فرابورس، می‌تواند روزانه 5+ درصد یا 5- درصد قیمت پایانی روز قبل خود باشد، یعنی می‌تواند تا 5درصد بیشتر یا کمتر از قیمت روز قبل معامله شود. همچنین سرمایه‌گذاران باید هنگام خرید و فروش این اوراق، مبلغی به عنوان کارمزد معاملات پرداخت کنند.
کارمزد خرید و فروش
از سویی دیگر، هزینه کارمزد خرید اوراق تسهیلات مسکن (0.49درصد) و هزینه کارمزد فروش (0.24درصد) است و پس از خرید این اوراق توسط مشتریان از طرف شرکت سپرده گذاری مرکزی برای آنها گواهی اعلامیه خرید صادر می شود که نشان می‌دهد سرمایه گذاران چه تعداد از اوراق مسکن را در چه نمادی خریداری کرده اند. از سویی دیگر کارگزار خریدار، این گواهی را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند تا با ارائه این گواهی به بانک، ادامه روند دریافت وام از جانب بانک صورت گیرد.
مقابله با دستکاری و نوسان گیری
گفتنی است، برای جلوگیری از سودجویی‌های احتمالی و دستکاری های قیمتی و جلوگیری از نوسان گیری های احتمالی اوراق «تسه»، اوراق تسهیلات مسکن از 2تا 4ماه بعد از تاریخ خرید قابل فروش نیستند و ناظر آنها تا پایان محدودیت فروش، فرابورس باقی می‌ماند و در این مدت ناظر غیرقابل تغییر است و پس از گذشت این مدت می‌توان، با تغییر ناظر این اوراق را در هر کارگزاری به فروش رساند. البته این محدودیت برای نمادهایی که کمتر از 4ماه از اعتبار آنها باقی مانده، اعمال نمی‌شود.
مدت اعتبار
همانطور که ذکر شد مدت اعتبار اوراق صادر شده از تاریخ صدور به مدت دو سال است و در صورتی که مدت اعتبار این اوراق به پایان برسد و دارنده اوراق از تسهیلات آن استفاده نکند، نماد معاملاتی آن متوقف می‌شود و وجوه پرداختی برای خرید اوراق به سرمایه گذار مسترد نمی‌شود و به همین دلیل سرمایه‌گذارانی که قصد استفاده از تسهیلات این اوراق را ندارند، باید تا قبل از پایان مهلت اعتبار این اوراق را در بازار به فروش رسانند.
شیوه قیمت‌گذاری
فرآیند کلی انجام معاملات اوراق تسهیلات مسکن در فرابورس، مشابه معـاملات سایر انواع اوراق بهادار است. بدین معنا که قیمت این اوراق در سامانه معـاملاتی فرابـورس بـر اساس روش حراج و در نتیجه عرضه و تقاضای موجود در سامانه تعیین می‌شود و ملاک تعیین قیمت در هر روز، برآیند حجم معاملات و قیمت عرضه و تقاضا است. به گزارش ایبِنا، این اوراق با توجه به اینکه چقدر تا زمان اعتبارش باقی مانده، دارای قیمت متفاوتی است. در صورتی که مدت اعتبار این اوراق به اتمام رسیده و دارنده اوراق از تسهیلات مسکن آن استفاده نکند، نماد معاملاتی آن متوقف می‌شود و وجوه پرداختی دیگر به دارنده اوراق بازپرداخت نخواهد شد.