پایگاه تخصصی حوزه زمین و مسکن

ایده مالیاتی دولت در قبال خانه‌های خالی در حالی که بسیاری از واحهای مسکونی ساخته شده توسط دولت همچنان بدون سکنه هستند، باعث اعتراض بسیاری از فعالان بازار مسکن شد.

در شرایطی که دولت از ابتدای دهه هشتاد خورشیدی تا کنون بزرگترین سازنده واحدهای مسکونی و به تبع آن بزرگترین ذی‌نفع این حوزه است، قیمت مسکن همچنان در حال افزایش است  حتی در شرایطی که تقاضا برای معامله بسیار پایین است، وضعیت مناسبی برای خریداران عمومی در این بازار فراهم نشده است. گسترش نیوز در گفت‌وگو با مرتضی افقه استاد دانشگاه و اقتصاددان، به ابعاد مختلف و چرایی درهم ریختگی این بازار اشاره کرده است و ضمن برشمردن دلایل اصلی کمبود مسکن در کشور، نوک پیکان انتقادات را حواله دولت می‌کند.

عامل اصلی افزایش قیمت مصالح و مسکن کیست؟

این استاد دانشگاه در پاسخ به پرسشی مبنی بر چرایی بروز شوک قیمتی در بازار مسکن در شرایط سقوط تقاضا، ضمن برشمردن معایب تقاضای سفته‌ای در این حوزه، خاطرنشان ساخت: دولت با پروژه‌هایی مثل مسکن مهر و طرح اقدام مسکن ملی در پانزده سال اخیر، بزرگترین محرک تقاضا برای مسکن بود و این افزایش تقاضا باعث کمبود عرضه مسکن شد. زیرا تولید مسکنی که در دستور کار دولت‌ها قرار داشت و دارد، نه معطوف بر نوسازی بافت‌های فرسوده که معطوف به ساخت واحدهای مسکونی در بیابان‌ها بوده است. هرچند تقاضای مستقیم برای این واحدهای مسکونی تا سال گذشته بسیار پایین بود، با این حال دولت به عنوان بزرگترین متقاضی سیمان و مصالح ساختمانی دیگر، به شکلی مضحک باعث افزایش قیمت سیمان و مصالح دیگر در کشور شد و هزینه نوسازی بافت‌های فرسوده را به شدت بالا برد. به همین دلیل است که حتی در محلات با درجه بزه و ناسازگاری اجتماعی بالا در تهران، تقاضای بالایی برای خرید خانه وجود دارد. زیرا زور مردم به خریدن یک واحد مسکونی متوسط با سابقه ساخت بالا هم نمی‌رسد.

دولت باید از خودش مالیات بگیرد و به خودش بدهد!

مرتضی افقه در ادامه ضمن نکوهش نقش دولت به عنوان کارفرما و سفارش دهنده مسکن آن هم در جاهایی که خودش می‌خواهد، خاطرنشان ساخت: الان دولت به عنوان عامل اصلی گرانی مصالح و افزایش تقاضا برای حاشیه‌نشینی رسمی و به تعویق افتادن نوسازی بافت‌های فرسوده و شکل‌گیری انواع بدمسکنی در کشور، مقصر اصلی و درجه یک تمام اتفاقات منفی در بازار مسکن و املاک و مستغلات کشور است و دلیل اصلی افزایش قیمت زمین‌های مختلف ولو با کیفیت بسیار پایین نیز هست. حالا دولت برای مقابله با شکل‌گیری پدیده خانه‌های خالی که افراد در شرایط فزایندگی نرخ تورم برای حفظ ارزش دارایی‌های خود خریدند، نرخ‌های مالیاتی سنگین وضع می‌کند، در واقع باید در اول از خودش مالیات بگیرد و به خودش مالیات بدهد! زیرا دولت بزرگترین مالک واحدهای مسکونی خالی از سکنه در شهرهای  جدید و حاشیه‌ای است. شما خودتان قضاوت کنید و ببینید که چقدر مداخلات دولت‌های اخیر در بازار مسکن مضحک است.

موج جدیدی از افزایش قیمت مسکن در راه است؟

این اقتصاددان در پایان یادآور شد: با توجه به رویکرد فعلی، افراد خانه‌های خود را با نرخ اجاره بهای بیشتری به مستاجران عرضه می‌کنند و دولت دوباره یک نظم خودانگیخته در بازار مسکن را با ندانم‌کاری‌های عوام‌فریبانه به خطر انداخته است. در حالی که اگر کوچکترین دقتی در این زمینه وجود داشت ما دچار به بیست میلیون نفر حاشیه نشین در کشور نبودیم که درواقع یک چهارم از جمعیت کشور ما را در بر می‌گیرد. به همین دلیل من پیش‌بینی می‌کنم که یک موج دیگر از افزایش قیمت مسکن در راه خواهد بود.