سقف کوتاه طرح های مسکن دولت روحانی
شاید در گذشته با کمی پس‌انداز و یا وام مسکن می‌شد خانه‌ای را خرید اما رشد قیمت افسارگسیخته ملک طی سال‌های اخیر صاحب‌خانه شدن را به رویایی دست نیافتنی تبدیل کرده است.
امروزه التهاب بازار مسکن و افزایش قیمت، خانوارها را در تنگا قرار داده و تامین یک سقف را به معضل جدی برای آنها تبدیل کرده است. از یک سو افزایش سرسام‌آور هزینه‌های معیشت و از سوی دیگر دغدغه یک خانه حتی با کمترین امکانات خواب را از چشمان خانوارها به خصوص کم‌درآمدها ربوده است. در این میان تصمیم‌گیران هرازچند گاهی برنامه و راهکاری را برای حل مشکل تامین مسکن در کشور مطرح می‌کنند اما به گفته برخی از کارشناسان تا زمانی‌که نیاز واقعی جامعه به مسکن به طور کامل پوشش داده نشود راهکارهای کنترل قیمت نمی‌تواند تاثیری در بازار داشته باشد. اما آنطور که گفته می‌شود تصمیم‌گیران عزم‌شان را جزم کرده‌اند تا مشکل کمبود مسکن کشور را سروسامان بدهند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی سال ۱۴۰۰ را با بررسی جدی طرحی برای کاهش قیمت مسکن آغاز کردند که در صورت تصویب این طرح دولت موظف به ساخت حداقل یک میلیون واحد در سال خواهد شد. ساخت حداقل یک میلیون واحد در سال از جمله مسائلی بود که کارشناسان به کرات به آن اشاره می‌کردند و آن را تنها راه نجات بازار مسکن می‌دانستند. این طرح که در ۵ فصل و در قالب ۲۲ ماده ارائه شده در نهایت دولت را مکلف به تجمیع زمین‌های بلااستفاده دولتی در وزارت راه و شهرسازی برای آغاز ساخت و ساز گسترده مسکن در این زمین‌ها و سایر نواحی حاشیه شهرها می‌سازد. آنطور که گفته می‌شود این طرح راهکاری برای پایان احتکار زمین توسط دستگاه‌های دولتی است و می‌تواند منجر به ساخت حداقل یک میلیون واحد در سال شود. به گفته نمایندگان این طرح می‌تواند سبب ایجاد سونامی کاهش قیمت در بازار مسکن شود.
تمام امکانات کشور برای رفع مشکلات مسکن در کشور بسیج می‌شود
هادی بیگی‌نژاد،ب عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس درباره طرح جهش تولید و تامین مسکن گفته است: در این طرح تمام امکانات کشور برای رفع مشکلات مسکن در کشور بسیج می‌شود و هر فردی در هر طبقه اقتصادی می‌تواند از این تسهیلات استفاده کند. علاوه بر اینکه برای خانه‌دار شدن افراد تحت پوشش کمیته امداد برنامه مشخصی وجود دارد، در این طرح برای اقشار کم درآمد دیگر کشور نیز برنامه‌ریزی شده است. در این مصوبه دستگاه‌های اجرایی مکلف شدند از منابع داخلی خودشان نسبت به انشعابات آب، برق و گاز اقدام کنند. بر این اساس دستگاه‌ها تنها حق دریافت حق انشعاب را از انبوه‌سازان و مردم دارند و حق دریافت هیچ مبلغی بابت تامین و انتقال را نخواهند داشت، این مهم در راستای کاهش هزینه تمام شده مسکن پیش‌بینی شده است. از طرفی عمده زمین‌ها در نظر گرفته شده در مناطق بافت فرسوده شهری و زمین‌های متصل به بافت‌های شهری است و زمین‌های خارج از بافت در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرند.
عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره بر اینکه ساخت یک میلیون واحد مسکونی در طرح جهش تولید و تامین مسکن پیش‌بینی شده است، گفت: در دنیا تامین مسکن و ایجاد اشتغال مورد حمایت دولت‌ها قرار می‌گیرد لذا مصوبه جهش تولید مسکن، رونق شاخه‌های مختلف شغلی را به همراه دارد و موجب اشتغالزایی بسیاری می‌شود.
اگر این طرح به سرانجام برسد تقاضا را به طور کامل پوشش می‌دهد
احمدرضا سرحدی، کارشناس بازار مسکن معتقد است که ساخت ۱ میلیون واحد مسکونی در سال هدف ایده‌آلی است. وی در این خصوص می‌گوید: می‌گویند قرار است سالی یک میلیون ۲۰۰ هزار واحد بسازند. این در حالی است که ۳ میلیون واحد مسکونی خالی هم داریم و اگر این دو مسئله دست به دست هم بدهند و می‌توانند تقاضا را به طور کامل پوشش دهند.
این کارشناس مسکن با بیان این مسئله که ما کمبود خانه نداریم می‌افزاید: به طور متوسط اگر تعداد واحدهای مسکونی موجود را با تعداد خانوارها مقایسه کنیم خواهیم دید که ما کمبود خانه نداریم و تنها به دلیل توزیع ناعادلانه افرادی هستند که چندین و چند واحد مسکونی دارند این در حالی است که خانوارهای بسیاری در حسرت یک سقف هستند.
وی ادامه می‌دهد: اگر چنین تصمیمی عملیاتی شود قطعا تاثیرگذار خواهد بود و بدون شک بازار را از لحاظ قیمتی دچار ریزش خواهد کرد.
نمی‌توان در دوسه ماه آینده توقع استارت زدن چنین هدف بزرگی را داشت
سرحدی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به عمر کوتاه دولت فعلی می‌گوید: با توجه به مشکلات فعلی من بعید می‌دانم که حداقل در دولت دوازدهم چنین هدفی به سرانجام برسد. به هرحال آقایان مدت زمان کوتاهی داشته و نمی‌توان در دوسه ماه آینده توقع استارت زدن چنین هدف بزرگی را داشت.
این کارشناس بازار مسکن همچنین با بیان این مسئله که مطرح کردن چنین طرح‌هایی بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد می‌افزاید: من معتقدم مطرح کردن چنین طرح‌هایی بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. بنابراین بعید می‌دانم این هدف بزرگ به سرانجام برسد. همانطور که اشاره کردم در شرایط موجود و امکانات محدود امکان تحقق این اتفاق بزرگ وجود نخواهد داشت. البته اگر برخی چالش‌ها از بین برود و شرایط تغییر پیدا کند آن زمان شاید بتوان از چنین طرح‌هایی صحبت کرد اما فعلا چشم‌انداز روشنی از تغییرات وجود ندارد. بنابراین می‌توان گفت این هدف ایده‌آل تنها جنبه تبلیغاتی دارد.
اکثر خانوارها نمی‌توانند به صاحب‌خانه شدن فکر کنند
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به طرح‌هایی همچون مسکن ملی ادامه می‌دهد: گشایش‌های اقتصادی و خارج شدن از رکود مهم‌ترین تغییراتی است که می‌تواند سبب تغییرات در بازارهای اقتصادی به ویژه بازار مسکن شود. طی سال‌های اخیر درآمد خانوراها نسبت به هزینه‌های‌شان بسیار پایین‌تر بوده و اکثر خانوارها که متقاضی مسکن هستند برای امرا معاش هم ناتوان هستند و نمی‌توانند به صاحب‌خانه شدن فکر کنند. مسکنی هم که دولت‌ها طی طرح‌های از جمله مسکن ملی ارائه داده است قیمت پایینی نداشته و حول محور قیمت در بازار آزاد بوده است و برای همین با استقبال روبه‌رو نشد و نتوانست مشکلی را از بازار حل کند.
سرحدی در پایان می‌افزاید: من بعید می‌دانم که فعلا اتفاقی در بازار مسکن بی‌افتد اما به هرحال اگر این هدف به سرانجام برسد بدون شک شاهد آثار مثبتی در بازار خواهیم بود.