مالیات بر عایدی سرمایه طرح مجلس است که مدتی از تصویب کلیات آن می‌گذرد و اجرای کامل آن به دولت بعدی می‌رسد؛ به گونه‌ای که پورابراهیمی – رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس – گفته که ظرف یک ماه آینده تلاش خواهیم کرد تا تمامی نظرات کارشناسان اتاق بازرگانی، صاحب‌نظران و متخصصان را در مورد بحث مالیات بر عایدی سرمایه جمع‌آوری و جمع بندی کنیم و تا اواخر شهریور ماه نیز گزارش رسمی و نهایی آن را در کمیسیون اقتصادی تصویب و به صحن علنی ارائه کنیم.
در این طرح، اگر فردی مسکن بخرد و سپس اقدام به فروش آن کند، باید از محل سود این معامله طبق مدت نگهداری آن سرمایه، بخشی را به عنوان مالیات پرداخت کند.
نحوه محاسبه مالیات بر عایدی سرمایه در بازار مسکن براساس مدت زمان نگهداری، در سال اول ۴۰ درصد، سال دوم ۳۷ درصد و سال سوم ۳۴ درصد است.
همچنین، در سال‌های چهارم، پنجم و ششم نگهداری مسکن به ترتیب باید معادل ۳۱، ۲۸ و ۲۵ درصد از سود حاصل شده از فروش آن خانه مالیات پرداخته شود.
علاوه براین، نحوه محاسبه مالیات بر عایدی سرمایه در بازار مسکن براساس مدت زمان نگهداری، در سال هفتم ۲۲ درصد، سال هشتم ۱۹ درصد و سال نهم ۱۶ درصد است.
از سوی دیگر، در سال‌های دهم، یازدهم و دوازدهم نگهداری مسکن به ترتیب باید معادل ۱۳، ۱۰ و ۷ درصد از سود حاصل شده از فروش آن خانه مالیات پرداخته شود که از سال دوازدهم به بعد نگهداری مسکن نرخ مالیات بر عایدی سرمایه ۴ درصد خواهد بود.
به عنوان مثال، اگر مسکنی به ارزش یک میلیارد تومان خریده و پس از دو سال آن به قیمت یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان فروخته شود، سودی که از این فروش حاصل شده معادل ۴۰۰ میلیون تومان است که مالیات آن براساس دو سال نگهداری ۳۷ درصد محاسبه می‌شود و باید ۱۴۸ میلیون تومان مالیات بپردازید.
همچنین، به جز مالیات بر عایدی سرمایه طبق بودجه سالجاری باید صاحبان خانه‌های لوکس که ارزش آن‌ها بیش از ۱۰ میلیارد تومان باشد، تا بهمن سالجاری مالیات بپردازند.
براین اساس، نرخ مالیات سالانه این خانه‌های لوکس نیز به شرح زیر است:
۱- نسبت به مازاد ۱۰ میلیارد تا ۱۵ میلیارد تومان؛ یک در هزار
۲- نسبت به مازاد ۱۵ میلیارد تا ۲۵ میلیارد تومان؛ دو در هزار
۳- نسبت به مازاد ۲۵ میلیارد تا ۴۰ میلیارد تومان؛ سه در هزار
۴- نسبت به مازاد ۴۰ میلیارد تا ۶۰ میلیارد تومان؛ چهار در هزار
۵-نسبت به مازاد ۶۰ میلیارد تومان به بالا پنج در هزار
از سوی دیگر، طبق ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم واحدهای مسکونی واقع در شهرهای با جمعیت بیش از ۱۰۰ هزار نفر که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان به‌عنوان «واحد خالی» شناسایی شوند، از سال دوم به بعد مشمول مالیات معادل مالیات بر اجاره به شرح زیر خواهند شد:
سال دوم- معادل یک دوم مالیات متعلقه
سال سوم- معادل مالیات متعلقه
سال چهارم و به بعد- معادل یک و نیم (۱.۵) برابر مالیات متعلقه
در این زمینه، وزارت راه و شهرسازی سامانه املاک و اسکان را راه اندازی کرد تا وضعیت سکونت در خانه‌ها از لحاظ خالی بودن مشخص شود که طبق گفته مسئولان سازمان امور مالیاتی، در ماه جاری از اولین خانه خالی مالیات اخذ می‌شود.